Zbulim i rrallë në Pensilvani: Notat më të hershme të muzikës perëndimore

Botuar nga Drin Zenku 28 Tetor, 2025 23:49 Përditësuar

Një zbulim i rrallë në Pensilvani ka tronditur botën akademike: një dorëshkrim i shekullit IX, që përmban disa nga notat më të hershme të shkruara në historinë muzikore perëndimore, është zbuluar pas dekadash të tëra në duart e një koleksionisti privat.

Zbulimi i dorëshkrimit

Dorëshkrimi daton nga gjysma e dytë e shekullit IX dhe mendohet të jetë krijuar në Gjermani.
Shënimet muzikore shfaqen mbi fjalën “allelua”, pjesë e një flete liturgjike katolike të përdorur gjatë meshës.
Simbolet dhe pikat e përdorura shërbenin si udhëzues për ngritjen dhe uljen e tonit, duke ndihmuar këngëtarët e kohës.

Rëndësia historike

Ky dokument konsiderohet një nga dëshmitë më të hershme të muzikës së shkruar perëndimore, krahas dorëshkrimeve të famshme si Laon Gradual (Francë) dhe Cantatorium i Shën Gall (Zvicër).
Historiani Nathan Raab, që e zbuloi dorëshkrimin, theksoi se ai kishte qenë “i fshehur në sy të gjithkujt” për vite me radhë.
Vlera e tij në treg vlerësohet rreth 80,000 dollarë.

Konteksti kulturor

Muzika ka qenë gjithmonë pjesë e pandashme e kulturës njerëzore, por forma e saj e shkruar është zhvilluar shumë më vonë.
Ky dorëshkrim liturgjik i shekullit IX tregon fillimet e muzikës moderne perëndimore dhe praktikat e hershme të kishës katolike.
Studiuesit e shohin si një mundësi të re për të kuptuar evoluimin e notacionit muzikor dhe praktikat liturgjike mesjetare.

Flaka

Botuar nga Drin Zenku 28 Tetor, 2025 23:49 Përditësuar

Shënim: Disa imazhe gjenden nga interneti, që konsiderohen të jenë në domenin publik. Nëse dikush pretendon pronësinë, ne do të citojmë autorin, ose, sipas kërkesës, do të heqim menjëherë imazhin.

Marrja e paautorizuar e teksteve dhe videove me të drejtë autoriale ose ndonjë përmbajtje të ngjashme pa pëlqimin paraprak me shkrim të Flaka Media do të konsiderohet shkelje e të drejtave autoriale dhe për këtë Flaka e ruan të drejtën të kërkojë kompensim përkatës monetar.Mosrespektimi dhe abuzimi i të drejtave autoriale dhe të drejtave simotër dënohet me ligj.Çdo marrje e paautorizuar, shfrytëzim, përdorim apo publikim i tekstit, fotografitë ose videot apo çfarëdo përmbajtje tjetër e ngjashme që paraqet pronësi të Flaka Media, pa pëlqim paraprak me shkrim nga redaksua, ndalohet rreptësisht dhe për të njëjtën paguhet kompensim përkatës financiar, për çka pronari ka të drejtë të nis procedurë përkatëse.Në rast të marrjes së teksteve autoriale dhe videove apo çfarëdo përmbajtje tjetër, në mënyrë të obligueshme nevojitet pëlqim paraprak nga Flaka Media dhe vendosje të linkut që do të çojë deri në web faqen e Flaka Media.