Studim i The Lancet: Ushqimet ultra të përpunuara rrisin ndjeshëm rreziqet shëndetësore

Botuar nga Drin Zenku 2 Dhjetor, 2025 21:50

Një seri artikujsh të publikuar më 19 nëntor në revistën shkencore The Lancet kanë shqyrtuar efektet e ushqimeve ultra të përpunuara (UPF), duke nxjerrë një përfundim të qartë: sa më shumë ushqime të tilla konsumojmë, aq më të mëdha janë rreziqet për shëndetin.

Çfarë janë UPF-të?

Drithëra të mëngjesit, ëmbëlsira me qumësht, salca industriale, biskota, pijet freskuese etj.
Përmbajnë aditivë që nuk gjenden në gatimin shtëpiak: emulsifikues, ëmbëlsues, konservues, nitrite, sheqer invert.
Proceset fiziko-kimike ndryshojnë thellësisht strukturën e ushqimit origjinal.

Rreziqet e identifikuara nga studimet:

+90% rrezik më i lartë për sëmundjen e Crohn-it
+33% rrezik për obezitet abdominal
+26% për dislipidemi
+23% për depresion
+22% për sëmundje kronike të veshkave
+21% për obezitet
+18% rritje e vdekshmërisë së përgjithshme

Sëmundje të tjera të lidhura:

Kardiovaskulare, hipertension, diabet tip 2.
Disa kancere (p.sh. kanceri i zorrës së trashë) mund të favorizohen, por provat ende nuk janë të plota.

Përtej kalorive: Edhe me konsum të barabartë kalorish, UPF-të prishin metabolizmin, ndikojnë në shtimin në peshë, pjellorinë mashkullore dhe mekanizmat e ngopjes. Pra, problemi nuk është vetëm sheqeri apo yndyra – por vetë natyra e tyre e përpunuar.

Flaka

Botuar nga Drin Zenku 2 Dhjetor, 2025 21:50

Shënim: Disa imazhe gjenden nga interneti, që konsiderohen të jenë në domenin publik. Nëse dikush pretendon pronësinë, ne do të citojmë autorin, ose, sipas kërkesës, do të heqim menjëherë imazhin.

Marrja e paautorizuar e teksteve dhe videove me të drejtë autoriale ose ndonjë përmbajtje të ngjashme pa pëlqimin paraprak me shkrim të Flaka Media do të konsiderohet shkelje e të drejtave autoriale dhe për këtë Flaka e ruan të drejtën të kërkojë kompensim përkatës monetar.Mosrespektimi dhe abuzimi i të drejtave autoriale dhe të drejtave simotër dënohet me ligj.Çdo marrje e paautorizuar, shfrytëzim, përdorim apo publikim i tekstit, fotografitë ose videot apo çfarëdo përmbajtje tjetër e ngjashme që paraqet pronësi të Flaka Media, pa pëlqim paraprak me shkrim nga redaksua, ndalohet rreptësisht dhe për të njëjtën paguhet kompensim përkatës financiar, për çka pronari ka të drejtë të nis procedurë përkatëse.Në rast të marrjes së teksteve autoriale dhe videove apo çfarëdo përmbajtje tjetër, në mënyrë të obligueshme nevojitet pëlqim paraprak nga Flaka Media dhe vendosje të linkut që do të çojë deri në web faqen e Flaka Media.