BE dëshiron të heqë qafe automjetet me benzinë dhe naftë, por ka shumë probleme: Jemi të shqetësuar!
Pavarësisht se shitja e makinave të reja me benzinë dhe naftë do të ndalohet në Bashkimin Evropian nga viti 2035, shitjet e automjeteve me “zero emisione” kanë ngecur në kontinent muajt e fundit.
Pjesa e tregut të makinave elektrike ra nga 14.2 për qind vitin e kaluar në 12 për qind këtë vit, kryesisht për shkak të vendimit të Gjermanisë për t’i dhënë fund befas subvencioneve për blerjet e makinave elektrike në tregun më të madh të Evropës. Sigrid de Vries, drejtore e përgjithshme e Shoqatës Evropiane të Prodhuesve të Automobilave (ACEA), shprehu “shqetësim”.
Më pak se 30 për qind e evropianëve thonë se planifikojnë të blejnë një automjet elektrik (EV), dhe më shumë se gjysma e tyre refuzojnë të paguajnë më shumë se 35,000 euro për një makinë, që është çmimi për të cilin mund të blihen automjetet elektrike. “Afati i fundit (2035) është pothuajse afër, veçanërisht kur flasim për ciklet e prodhimit,” tha De Vrij në një konferencë të automjeteve elektrike në Lillestrom, Norvegji. “Ne duhet të shkojmë nga 15 për qind (të makinave me emetim zero) në 100 për qind në rreth 10 vjet,” tha ajo.
Sipas agjencisë së lajmeve Bloomberg, në fund të vitit të kaluar, automjetet elektrike tejkaluan një përqindje prej pesë për qind – e konsideruar pika e adoptimit masiv – në 31 vende në mbarë botën.
Por vetëm dy të tretat e 27 vendeve anëtare të BE-së janë mes tyre. Makinat janë mënyra kryesore e transportit për evropianët dhe përbëjnë 15 për qind të emetimeve evropiane të CO2. Prandaj, drejtimi pa emetim është thelbësor nëse BE-ja dëshiron të përmbushë angazhimet e saj për klimën.
Norvegjia, e cila nuk është anëtare e BE-së, por është një prodhues i madh i naftës dhe gazit, është lider në adoptimin e automjeteve elektrike. Të udhëhequra nga Tesla, automjetet elektrike përbënin 90 për qind të makinave të reja të regjistruara në Norvegji në tremujorin e parë të këtij viti, falë uljeve bujare të taksave. Synimi i Norvegjisë është të arrijë shifrën 100 për qind vitin e ardhshëm.
Prodhuesit e makinave si Volkswagen dhe Volvo tashmë kanë ndaluar shitjen e modeleve të tyre me djegie në Norvegji.
Diku tjetër, elektrifikimi është përgjithësisht i ngadalshëm. Britania ka vonuar me pesë vjet ndalimin e shitjes së makinave të reja me djegie të brendshme, që pritet tashmë në vitin 2035, një qëllim që shumë besojnë se nuk është realisht i arritshëm në Evropë.
Nissan, një nga prodhuesit e parë të makinave tradicionale që doli me energji elektrike, thotë se nuk shqetësohet për rënien e shitjeve. “Shitjet shkojnë lart e poshtë dhe ato gjithmonë do të jenë,” i tha AFP Guillaume Pelletro, zëvendëspresident i Nissan për elektrifikimin dhe shërbimet e lidhura me to.
“Në dy vitet e fundit kemi pasur një fillim të fuqishëm të valës së elektrifikimit dhe tani po fillon paksa normalizimi i procesit”, tha ai. “Megjithatë, ne shohim një prirje të qartë rritëse.”
Volkswagen, Stellantis dhe Renault planifikojnë të prezantojnë modele të reja elektrike më të lira në muajt e ardhshëm, por gjithashtu po mbështeten në modelet e tyre hibride për të rritur shitjet.
Një nga pengesat kryesore të përmendura nga ekspertët e industrisë është problemi i vendosjes së infrastrukturës së nevojshme EV. Më shumë se gjysma e fabrikave në BE janë të vendosura në vetëm dy vende: Gjermani dhe Holandë.
Në Spanjë, për shembull, ku njerëzit zëvendësojnë makinat e tyre mesatarisht çdo 14 vjet, 65 përqind e pronarëve i parkojnë ato në rrugë, duke e bërë tarifimin një sfidë, tha Isabel Gorgoso e grupit të energjisë Cepsa.
“Norvegjia 10 vjet më parë, sot është Spanja”, tha ajo. Pengesa të tjera janë një sërë rregulloresh të BE-së për prodhuesit e makinave, deri në nëntë të reja në vit, dhe politikat kombëtare gjithnjë në ndryshim, të cilat mund të përkeqësohen më tej nga mbështetja në rritje për lëvizjet populiste evropiane që janë përgjithësisht skeptike ndaj ndryshimeve klimatike.