Ekspertët pretendojnë se dinë se çfarë e shkaktoi zhdukjen më të madhe masive në Tokë

Zhdukja e Madhe ndodhi 252.28 milionë vjet më parë dhe është zhdukja masive më e madhe e njohur në historinë e Tokës. Në periudhën gjeologjike Permian, rreth 96 për qind e të gjitha specieve detare dhe rreth 70 për qind e vertebrorëve tokësorë u zhdukën dhe më pas ndodhi e vetmja zhdukje masive e njohur e insekteve.

Për shkak se u humb aq shumë biodiversitet, rikuperimi i jetës në planet zgjati dukshëm më shumë sesa pas katër zhdukjeve masive të tjera (disa shkencëtarë pretendojnë pesë). Është vlerësuar se kanë kaluar deri në 10 milionë vjet para se planeti të rimëkëmbet.

Shpjegimi më shkencor për shkakun e Zhdukjes së Madhe është një shpërthim vullkanik. Dioksidi i karbonit i çliruar nga aktiviteti vullkanik në zonën e Rusisë Veriore të sotme shkaktoi një ngrohje të papritur të planetit, me temperatura më të larta, shi acid dhe acidifikimin e oqeanit. Por një studim i ri pretendon se kishte diçka tjetër. Domethënë, mega-efekti “El Niño” – i ngjashëm, por më intensiv dhe më i gjatë në atë kohë se sot – mund të ketë luajtur një rol po aq të rëndësishëm, sipas hulumtimit të ri të publikuar në revistën “Science”.

– Kjo do të thotë se ndryshimi i klimës ka shkaktuar zhdukjen masive të specieve – thotë Paul Vignal, një profesor në Universitetin e Leeds, Mbretëria e Bashkuar.

Ekipi hulumtues ndërtoi një model kompjuterik të klimës globale për fundin e periudhës Permiane. Kompjuteri tregoi se ndërsa temperaturat globale u rritën, efekti El Niño, i cili e ka origjinën në Oqeanin Paqësor, por ndikon në motin në mbarë botën, u bë më i fortë dhe më i gjatë në madhësi dhe gjatësi.

El Niño rezultoi në periudha përmbytjesh që u pasuan nga periudha thatësire që, nga ana tjetër, shkaktuan zjarre. Ky proces zgjati për 100,000 vjet dhe gradualisht shkatërroi të gjithë jetën në Tokë.

El Niño i sotëm, i cili është një fenomen natyror i quajtur fillimisht pas rrymës së ngrohtë të oqeanit që përfshin brigjet e Perusë rreth Krishtlindjeve, zakonisht zgjat nga nëntë deri në 18 muaj dhe ndodh çdo dy deri në shtatë vjet.

Alex Farnsworth, një studiues i lartë në Universitetin Britanik të Bristolit, vëren se aktiviteti vullkanik është shkaku kryesor i zhdukjes, por që vetëm ai nuk mjafton për të shpjeguar shtrirjen e fatkeqësisë biologjike që ka ndodhur. Planeti ka përjetuar episode të ngjashme më parë, por ato nuk shkaktuan zhdukje masive.

Koha dhe forca e El Niño shpjegon gjithashtu se përse ngordhja filloi në tokë përpara se të ndodhte në oqean, studimi thotë: ndërsa oqeanet fillimisht ishin të mbrojtur nga temperaturat në rritje, mega El Niño shkaktoi një rritje jashtëzakonisht të shpejtë të temperaturave. në kontinent. Vetëm ata që arritën të migronin shpejt mund të mbijetonin.

Një arsye kryesore pse zhdukja ishte kaq e rëndë ishte se El Niño krijoi kushte tepër të ngrohta në tropikët, të cilat u përhapën shpejt në gjerësi më të larta, duke rezultuar në humbjen e shumicës së bimësisë. Shërimi ishte i vështirë dhe i gjatë.

Disa studiues sot mendojnë se jemi në mes të zhdukjes së gjashtë masive dhe se zhdukja në fund të periudhës Permiane mund të shërbejë si një mësim për krizën aktuale klimatike. Ngjarjet e sotme të El Niño-s dihet se shkaktojnë vdekjen e koraleve dhe vdekjen masive të peshqve, thotë studimi, por ndikimi ekologjik i ngjarjeve të El Niño në një klimë gjithnjë e më të ngrohtë është i panjohur.

Megjithatë, bota ishte një vend gjeografikisht i ndryshëm 252 milionë vjet më parë – me një oqean shumë më të madh, i cili mund ta ketë bërë atë më të prekshëm ndaj dioksidit të karbonit të nxjerrë nga supervullkanet.

– Fundi i periudhës gjeologjike Permian është kriza më e madhe në historinë e Tokës, por mendoj se nuk do t’i afrohemi më kurrë kushteve të tilla sepse atëherë Toka ishte një planet vërtet i çuditshëm dhe lehtësisht i prekshëm – përfundoi shkencëtari britanik.