Dhjetori pritet të sjellë ndryshime të rëndësishme në kushtet e motit edhe në Ballkan

Dhjetori i vitit 2025 pritet të sjellë ndryshime të rëndësishme në kushtet e motit në të gjithë Hemisferën Veriore, të shkaktuara nga një vorbull polare jashtëzakonisht e fortë dhe me fillim të hershëm. Ky fenomen atmosferik, i shkaktuar nga ngrohja e papritur në stratosferë, do të shkaktojë dobësimin e vorbullës polare dhe do të lejojë që ajri i ftohtë arktik të zbresë në gjerësitë e mesme dhe të ulëta gjeografike.

Hulumtimet dhe modelet meteorologjike nga burime kryesore angleze tregojnë se kjo do të ndikojë seriozisht në klimën dhe modelet e motit, duke sjellë me vete valë të ftohta, reshje të dendura shiu dhe periudha bore, veçanërisht në rajonet që zakonisht nuk janë mësuar me kushte të tilla.

Fokusi në Ballkan është veçanërisht i rëndësishëm kur merret në konsideratë ndikimi i vorbullës polare në motin e dimrit të hershëm. Modelet parashikojnë se kjo zonë do të jetë një nga rajonet e prekura ku ajri i ftohtë nga Arktiku do të zbresë dhe do të sjellë një rënie të temperaturave, si dhe reshje të konsiderueshme shiu dhe bore. Fillimi i dhjetorit mund të jetë fillimi i një dimri të ashpër, veçanërisht në zonat malore ku mbulesa e borës do të jetë e konsiderueshme. Ciklonet e forta me reshje dhe erë do të rrisin paqëndrueshmërinë, dhe rreziku i përmbytjeve në ultësira mund të jetë më i lartë, pasi masat e ajrit të ngrohtë dhe të lagësht bien në kontakt me valët e ftohta të ajrit të Arktikut.

Vorbulla polare është një lloj “roje e të ftohtit”, duke e mbajtur atë në rajonet polare ndërsa është e fortë. Megjithatë, kur ajo ndërpritet ose “prishet”, ajri i ftohtë mund të “shpëtojë”, duke krijuar mot të vërtetë dimëror në zonat e gjerësisë së mesme. Siç shkruan Severe Weather, vorbulla polare mund të krijojë një “dhjetor për t’u mbajtur mend” dhe nuk është e pamundur që të ketë shumë borë në Krishtlindjet katolike dhe ortodokse.

Kjo thekson nevojën për t’i kushtuar vëmendje parashikimeve të motit dhe për t’u përgatitur për presionin e mundshëm në infrastrukturë dhe furnizimin me energji gjatë kësaj periudhe.

Në nivel evropian, vorbulla polare do të ketë një ndikim kompleks, me pjesët perëndimore dhe qendrore të kontinentit që pritet të përjetojnë kushte të ftohta dhe me borë, ndërsa juglindja dhe Mesdheu mund të presin kushte më të buta me reshje më të larta. Ky çekuilibër do të rezultojë në nevojën për përshtatje në sektorët e bujqësisë, energjisë dhe transportit, të cilët do të duhet të përballen me sfidat e sezonit. Përveç kësaj, kërkesa në rritje për ngrohje do të nxjerrë në pah sfida shtesë ekonomike dhe logjistike. Duke pasur parasysh këto fakte, shkencëtarët dhe meteorologët theksojnë nevojën për të ndjekur parashikime të detajuara dhe për t’u përgatitur për kushtet e dimrit që mund të jenë të ndryshme nga përvojat e mëparshme.