Dy gra dhe dy burra ecën 378 në Mars Dune Alpha, një strukturë e izoluar prej 160 metrash katrorë në Qendrën Hapësinore Johnson në Hjuston që imiton kushtet në Planetin e Kuq.

I pari nga disa misione të NASA-s për të simuluar jetesën në Mars ka përfunduar në Hjuston, Teksas pasi katër vullnetarë u larguan nga vendbanimi i simuluar i NASA-s në Mars pas më shumë se një viti. Dy gratë dhe dy burrat kaluan 378 ditë në Mars Dune Alpha, një strukturë e izoluar prej 160 metrash katrorë në Qendrën Hapësinore Johnson në Hjuston që imiton kushtet në Planetin e Kuq.

Ky mision ishte i pari në serinë Crew Health and Performance Exploration Analog (CHAPEA), i cili synon të ndihmojë NASA-n të përgatitet për një tjetër fluturim në Hënë dhe një ditë edhe në Mars. Misionet e ardhshme CHAPEA janë planifikuar për 2025 dhe 2027.

Mars Dune Alpha u krijua duke përdorur një printer 3D. Gjatë daljes nga struktura të shtunën, pas më shumë se një viti, vullnetarët e “CHAPEA”, të cilët nuk lejoheshin të dilnin nga ndërtesa pa dritare gjatë qëndrimit, u nxorën jashtë.

Një eksperiencë e mrekullueshme

“Ne mund t’i bëjmë këto gjëra së bashku,” tha anëtari i ekuipazhit Ross Brockwell, duke shtuar: “Ne mund të përdorim njohuritë tona për të arritur paqen dhe mirëqenien dhe për të zbuluar njohuri dhe gëzim për të mirën e çdo pjese të Tokës.”

Pjesëmarrja në misionin e simuluar ishte një përvojë e mrekullueshme, tha ai. “Dhe unë me të vërtetë shpresoj se kjo do të na ndihmojë të shkojmë në Mars,” shtoi ai.

CHAPEA's 4-person crew just exited their home after 378 days. ✅

They simulated a Mars mission to help assess health and performance in relation to Mars-realistic resource limitations in isolation and confinement. The door is officially open and the mission is complete. Congrats… pic.twitter.com/AbfaMrzw2n

— NASA's Johnson Space Center (@NASA_Johnson) July 6, 2024

Nga Hëna në Mars

Qëllimi i programit Artemis të NASA-s, i quajtur pas perëndeshës greke të hënës, është të dërgojë njerëz në hënë përsëri në vitet 2030, duke përfshirë personin e parë me ngjyrë dhe gruan e parë. Për të parën nga misionet e saj CHAPEA, të cilat simulojnë një qëndrim në Mars, NASA nuk zgjodhi astronautë të trajnuar.

Të gjithë shtetasit amerikanë “të shëndetshëm dhe të motivuar” ose banorë të përhershëm midis moshës 30 dhe 55 vjeç me një diplomë bachelor në inxhinieri ose shkencë dhe dy vjet përvojë pune të ngjashme kishin të drejtë të aplikonin. U zgjodhën inxhiniere civile nga Virginia Brockwell, biologe Kelly Haston nga San Francisko, doktor dhe baba i tre fëmijëve Nathan Jones nga Illinois dhe mikrobiologia Anka Selario.

Çfarë është vendbanimi?

Rezidenca ku ata kaluan një vit përfshin dhoma gjumi private prej rreth 6 metrash katrorë, një dhomë të përbashkët ndenjie të pajisur me TV dhe kolltuqe, stacione pune dhe një stacion mjekësor.

Gjatë qëndrimit, vullnetarët u lejuan të qëndronin në kontakt me familjen dhe miqtë, por komunikimi u vendos në “kohën e Marsit”, që do të thotë se një mesazh i zakonshëm do të merrte 22 minuta për të arritur në Tokë.

Sipas NASA-s, ekuipazhi kreu “simulime të shumta Marswalk, rriti dhe korri disa kultura marule për të rimbushur periodikisht ushqimin në raftet dhe mori pjesë në mirëmbajtjen e habitatit dhe pajisjeve”.

“Për të krijuar kushte sa më të ngjashme me ato në Mars”, ata u përballën gjithashtu me “stresime mjedisore si kufizimet e burimeve, izolimi dhe dështimi i pajisjeve”, tha agjencia hapësinore.